Pedodonti veya çocuk diş hekimliği, doğumdan ergenliğe kadar çocuklarda diş sağlığının takibi ile ilgilenen bir diş hekimliği dalıdır. Çocuklara doğru alışkanlıklara sahip olmayı ve önlem almayı öğretmenin önemi, daha invaziv müdahaleler gerektiren patolojiler ve can sıkıcı bozukluklarla mücadelede önemli bir basamaktır. Pedodonti, tam olarak bununla ilgilenir.
Pedodontinin Amacı Nedir?
Çocuk diş hekimi tarafından çocuğa verilecek bakım konusunda çocuğa güven vermek için pedodontide karşılanma ve iletişim çok önemlidir. Bir çocuk, ilk diş tedavisini iyi geçirirse hayatı boyunca ağız ve diş sağlığının kontrolünü daha kolay üstlenir. Pedodonti, çocuğu diş hekimi korkusu geliştirmemesi için rahatlatarak doğru hareketleri öğretmeyi ve iyi ağız hijyeninin önemini fark etmesini sağlamayı amaçlar. Çocuklar, dişlerini ne kadar erken tanırlarsa, onları özümsemesi ve hayatı boyunca sağlıklı dişleri tutması o kadar olasıdır. Halihazırda diş hekimi korkusu geliştirmiş çocuklarda ise en rahat uygulama anestezi ile diş tedavisidir. Ebeveynlerin bayıltarak diş tedavisi yapan hastaneleri araştırırken uyutarak diş tedavisi fiyatlarından ziyade; kliniğin güvenirliğine, uzman hekimlerine ve profesyonel çalışanlarına odaklanması gerekir. Pedodonti ayrıca, çocuklarda diş rahatsızlıklarını önleme ve tedavi etme rolüne de sahiptir. Bunlar yetişkinlerdekiyle aynıdır, ancak çocuklarla ilgilenirken hızlı hareket etmek çok önemlidir. Çocuklarda tipik olarak iki temel patoloji bulunur: Diş çürüğü, en yaygın olanıdır.
Çocuklarda bu durum, yetişkinlere göre daha hızlı geliştiğinden çocuklarda diş çürüğü tedavisi de büyük önem arz eder. Süt dişinin gelişmesinden kaynaklanabilen diş eti apseleri de oldukça yaygındır. Daha ciddi hale gelmelerini önlemek için bu sorunu dikkatli bir şekilde izlemek önemlidir; aynı zamanda çocuğun ağrı çekmemesi için de gereklidir. Her iki durumda da diş hekimi, sorunu rahatlıkla giderir; çocuğa nazik bakım sağlar ve diş bakım konularını daha net bir şekilde anlamasına yardımcı olur. Pedodontist, hasarlı veya çürük dişlerin bakımına ek olarak, olası bir ortodontik bakım ihtiyacını giderir ve özellikle bir diş kırıldığında buna uygun çözümler önererek çocuğun, dişlerinin gelecekteki görünümünde rol oynar.
Süt Dişleri Neden Önemlidir?
Süt dişlerinin sağlığı, son derece önemlidir. Süt dişi çürüğü tedavisinin düzgün bir şekilde yapılmaması, kalıcı dişlerin gelişimini etkileyebilir. Süt dişlerinin çiğnemeye ek olarak birincil işlevi, gelecekteki dişler için doğru yeri sağlamak ve onları doğru pozisyona yönlendirmektir. Bu süreç, çene kemiklerinin ve kaslarının uygun şekilde gelişmesini sağlar. Konuşma eylemi de diş gelişmesinden etkilenebilir. Pedodonti sayesinde bu evreler kontrol altında tutularak farklı fonksiyonların doğru şekilde geliştirilmesi sağlanır. Süt dişlerinin ilerleyici kaybı ve kalıcı dişlerin çıkması, 6 ila 7 yaş arasında başlar ve 10 ila 13 yaş civarında biter. Bu aşama, genellikle daha sonra gelişen yirmilik dişleri içermez.
Çocuklarda Diş Tedavisi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Maloklüzyonların gelişimi, 2 yaş kadar erken bir tarihte ortaya çıkabilir. Bir çocukta böyle bir sorunu fark etmek, yetişkinlik döneminde diş sorunlarıyla uğraşmamak için faydalı olabilir. Diş hekimi için çocuk diş hekimliğinde farklı tedavilerin uygulanacağı üç aşama vardır: Erken tedavi: Bu yaş grubundaki çocuklarda hedefe yönelik tedaviler, yetişkinlikte daha fazla bakıma başvurmaktan kaçınmaya yardımcı olur. Karışık dişlenme: Süt dişlerinin, ilk kalıcı dişlerle bir arada bulunduğu 6 ila 12 yaş arası dönemdir. Bu aşamada dişler, çene eğriliği ve diş dizilimi sorunları gibi problemlerle kolaylıkla düzeltilebilir. Ergenlik dönemi: Bu aşama, çocukluk döneminden ergenlik sürecine geçiş aşamasıdır. Kalıcı dişlerin gelişimi için bu süreç de önemlidir.
Pedodontinin Görevleri Nelerdir?
Pedodontinin görevleri genel olarak şunlardır: Ağız hijyenini öğretmek: Bu, öğrenilmesi gereken en önemli alışkanlıktır. Diş hekimi, çocuğa iyi bir şekilde diş fırçalama uygulamaları konusunda tavsiyelerde bulunur. Böylece olası diş ağrıları önlenmiş olur. Çürükleri önlemek: Çürük riskinin yüksek olduğu dönemlerde pedodonti, çocuklarda çürük oluşumunu önler. Diş hekimi, kalıcı azı dişlerinin oklüzal oluklarına çürük önleyici koruyucu bir sıvı reçine uygular. Olukların doldurulması ağrısızdır ve dişe zarar vermez. Kontrol: Çocuklarda çürük hızla ilerlediği için 6 ayda bir pedodontiste kontrol ziyareti şiddetle tavsiye edilir. Özellikle ebeveynlerde süt dişlerinin nasıl olsa düşeceği ve tedaviye gerek olmadığı düşüncesi yaygın bir yanlıştır. 4 yaşındaki çocuğun diş çürümesi tedavisi de 3 yaşında diş çürüğü tedavisi de en az yetişkin birinin tedavisi kadar mühimdir.
Çocuklarda Diş Ağrısını Hafifletecek Önlemler
Dikkatli ağız hijyeni, diş bakımı için her zaman temeldir. Bazı beslenme alışkanlıkları ile birlikte diş ağrısını önlemek için diş hekiminde düzenli kontroller şarttır. İltihap nedeniyle diş ağrısının başlaması durumunda iltihabı sakinleştirmek için tuzlu su gargarası yapılabilir. Çocuğun dişleri ağrıdığında, başını ve gövdesini mümkün olduğunca yüksekte tutmak (yastık yardımıyla) ağrılı bölgeye giden kan akışını azaltır. Bunlar, çoğunlukla semptomları yatıştırmaya yardımcı olacak doğal tavsiyelerdir. Ancak diş ağrısını gidermek için tetikleyici nedenlere göre hareket etmek ve bunları ihmal etmemek önemlidir. Bu nedenle en kısa sürede diş hekimiyle iletişime geçilmelidir.
İpuçları
Dişleri günde en az iki defa fırçalamak ve çok fazla şekerli besinler tüketmemek, ağrıyı önleme için harika bir başlangıç noktasıdır. Çocukların 1 yaşından itibaren yılda en az iki defa diş hekimine götürülmesi önerilir. Diş hekimi, diş çürüğünün başlamasını önlemek için koruyucu dolgu macunlarının kullanılmasını önerebilir. Bu işlem, dişlerin oluklarına özel bir reçine uygulanmasıyla gerçekleşir. Böylece zararlı maddeler dişin en hassas bölgelerine temas etmez. Dolgu, bakterilerin çoğalmasını ve diş minesinin aşınmasını da önler. Çürüğe karşı savunmaya florür de yardımcı olabilir. Ancak bu madde dikkatli kullanılmadığı takdirde zararlı olabilir. Bu nedenle diş hekiminin talimatlarına dikkatle uyulmalıdır.
